Prognoza wartości maksymalnej temperatury powietrza w dniach 30 i 31 marca 2024 roku na tle warunków wieloletnich (1991-2020)
Z analizy danych pomiarowych ze stacji synoptycznych wynika, że tegoroczny marzec można,
jak na razie, uznać za miesiąc ekstremalnie ciepły termicznie, ze średnią obszarową anomalią względem warunków wieloletnich (1991-2020) wynoszącą +3,1°C (stan na 28 III 2024). W całym kraju rejestrowane są dodatnie anomalie. Najniższe występują na północy (+2,1°C na Helu), w regionie południowo-zachodniej Polski przekraczają +3,0°C, a najwyższą wartość notuje się w Jeleniej Górze (+4,2°C).
W IMGW-PIB w ramach zadań służby klimatologicznej, mającej na celu dostarczanie społeczeństwu informacji o zagrożeniach klimatycznych, przeanalizowano prognozę warunków termicznych (temperatura maksymalna) na wybranych stacjach synoptycznych na 30 i 31 marca w odniesieniu do charakterystyk (wartość średnia, kwantyle 5% i 95%) z wielolecia 1991-2020. Tego rodzaju analiza pozwala w łatwy sposób określić stopień wyjątkowości prognozowanych warunków, w tym również tego, jakie jest prawdopodobieństwo ich wystąpienia.
Jeśli spojrzeć na przeciętne (1991-2020) warunki termiczne występujące pod koniec trzeciej dekady marca, to w tym okresie (z wyłączeniem stacji górskich i podgórskich: Kasprowy Wierch, Śnieżka, Zakopane) powinniśmy spodziewać się (średnie wieloletnie z 30 marca) temperatury maksymalnej od 7,9°C (Ustka) do 12,5°C (Tarnów). W przypadku 31 marca wartości te zmieniają się w niewielkim stopniu – najniższa wartość oczekiwana to 8,4°C (Zakopane), natomiast najwyższa wynosi 13,0°C (Opole).
Tymczasem prognozy (z dnia 29 III 024) na 30 i 31 marca wskazują, że wartości temperatury maksymalnej (TMAX) będą znacznie wyższe niż przeciętnie.
W sobotę (30 III 2024) w całym kraju wartości TMAX będą wyższe niż przeciętnie. Na 41 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej przekraczającej 15°C. Najwyższa wartość TMAX (25°C) wystąpi w Tarnowie. Na 84% (36) stacji wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 10°C, a w Zamościu anomalia wyniesie aż 13,3°C. Prognozy synoptyczne wskazują, że na 42 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Zamościu (+7,8°C).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 29 III 2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W południowo-zachodniej i południowo-wschodniej części kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +13°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia wskazuje, że w prawie całym kraju (z wyłączeniem części północy) możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na 20 lat.
W niedzielę (31 III 2024) w całym kraju wartości TMAX będą wyższe niż przeciętnie. Na 41 stacjach spodziewać się można temperatury maksymalnej równej lub przekraczającej 15°C. Najwyższa wartość TMAX (24°C) wystąpi w Zamościu, Tarnowie i Lublinie. Na 56% (24) stacji wartości dodatniej anomalii TMAX przekroczą 10°C, a w Lublinie anomalia wyniesie aż 13,1°C. Prognozy synoptyczne wskazują, że na 34 stacjach wartości TMAX przekroczą wartości kwantyla 95% TMAX z wielolecia, przy czym należy zaznaczyć, że maksymalne przekroczenie oczekiwane jest w Lublinie (+5,6°C). Z pewnym uproszczeniem można stwierdzić, że tak wysokie wartości TMAX notowane są na tych stacjach przeciętnie raz na 20 lat (prawdopodobieństwo przekroczenia wynoszące 5%).
Porównanie prognozowanych wartości TMAX z modelu ALARO (prognoza z 29 III 2024) z charakterystykami wieloletnimi pozwala stwierdzić, że na terenie całego kraju będziemy mieli do czynienia ze znacznym przekroczeniem wartości oczekiwanych. W zachodzie kraju spodziewamy się dodatnich anomalii przekraczających +13°C. Analiza prognozy TMAX w odniesieniu do wartości 95% kwantyla z wielolecia wskazuje, że na terenie prawie całego kraju (poza częścią zachodu) możemy spodziewać się wartości TMAX występującej rzadziej niż raz na 20 lat.
Opracowano w Zakładzie Meteorologii i Klimatologii, Centrum Badań i Rozwoju IMGW-PIB.
